Orthostatische hypotensie of lage bloeddruk en vitamine B12

Er zijn verschillende vormen van lage bloeddruk. Eén daarvan is dat je een plotselinge lage bloeddruk krijgt bij het opstaan vanuit een zittende  of liggende houding. Je kunt je dan klachten krijgen, zoals licht in je hoofd voelen, duizeligheid, niet lekker in je hoofd, wazig zien en hoofdpijn. Sommige mensen kunnen er zelfs door flauwvallen. Je kunt je hierdoor onzeker gaan voelen bij het opstaan of tijdens het lopen. Ook kun je er angst om te vallen door krijgen.

Deze vorm van lage bloeddruk heet orthostatische hypotensie. Letterlijk betekent dit lage bloeddruk bij het staan. Bij orthostatische hypotensie verlaagt de bloeddruk bij plotseling opstaan met meer dan 20 mmHg systolisch (bovendruk) of meer dan 10 mmHg diastolisch (onderdruk). Wat er in je lichaam gebeurt, is dat het bloed door de zwaartekracht naar je benen zakt. Het directe gevolg is dat er in de rest van je lichaam en met name je hoofd op dat moment te weinig bloed aanwezig is. Daar daalt de bloeddruk. Omdat bij de bloedvoorziening van het hoofd tegen de zwaartekracht in gewerkt moet worden, zal daar het makkelijkst een tekort aan bloed ontstaan. 

Een plotselinge verandering in de bloeddruk opgemerkt door baroreceptoren in de bloedvaten. Dit zijn rek gevoelige zintuigen die zich op verschillende plekken in de bloedvaten bevinden. Als de bloeddruk plotseling te laag wordt, dan geven zij via het autonome zenuwstelsel een signaal door aan de hersenen dat het hart sneller moet gaan rondpompen en dat de bloedvaten meer moeten samentrekken. Hierdoor wordt de bloeddruk hoger en krijg je geen last van de genoemde klachten. Bij orthostatische hypotensie vindt deze bloeddrukregulatie niet snel genoeg plaats.

Orthostatische hypotensie ofwel plotselinge lage bloeddruk bij opstaan kent verschillende oorzaken, waarvan de meest bekende zijn:

  • Doordat het hart niet goed functioneert.
  • Aantasting van het autonome zenuwstelsel, zoals bij de ziekte van Parkinson en diabetes.
  • Bijwerking van medicatie zijn, zoals bij medicatie tegen hoge bloeddruk, psychoses, depressie, vocht vasthouden/moeilijk kunnen plassen of de ziekte van Parkinson
  • Verstopping (obstipatie).
  • Bloedarmoede (anemie).
  • Na het eten, omdat dan veel bloed naar de spijsverteringsorganen gaat.
  • Na een warm bad, omdat dan veel bloed naar de huid gaat.
  • Na lichamelijke inspanning, omdat dan veel bloed naar de spieren gaat.
  • Tekort aan vocht door veel zweten of te weinig drinken, waardoor de hoeveelheid bloed kleiner wordt.

Bijna niemand denkt bij orthostatische hypotensie of plotselinge lage bloeddruk aan een vitamine B12 tekort. De resultaten van een wetenschappelijk onderzoek suggereren echter dat vitamine B12 tekort leidt tot het minder goed functioneren van het autonome zenuwstelsel met gelijktijdige veranderingen in de dynamische bloeddruk. De conclusie van dit onderzoek is dat orthostatische hypotensie, wat van af en toe wordt gezien bij mensen met een vitamine B12 tekort, zou kunnen worden veroorzaakt door defecten in het autonome zenuwstelsel. Het onderzoek adviseert bij orthostatische hypotensie om patiënten te onderzoeken op een vitamine B12 tekort (1). Vervolgens zijn er in de wetenschappelijke literatuur ook casussen bekend, waarbij de symptomen van orthostatische hypotensie opgeheven werden na gebruik van supplementen met vitamine B12 (2, 3, 4).

Wil je weten waar jouw klachten door veroorzaakt worden, of je een vitamine B12 tekort hebt, welke vorm van vitamine B12 je het beste kunt nemen en welke andere vitamines en mineralen evt. ondersteunend kunnen zijn…..

Referenties:

  1. Beitzke M, Pfister P, Fortin J, Skrabal F. Autonomic dysfunction and hemodynamics in vitamin B12 deficiency. Auton Neurosci. 2002 Apr 18;97(1):45-54.
  2. White WB, Reik L Jr, Cutlip DE. Pernicious anemia seen initially as orthostatic hypotension. Arch Intern Med. 1981 Oct;141(11):1543-4.
  3. Ganjehei L, Massumi A, Razavi M, et al. Orthostatic hypotension as a manifestation of vitamin B12 deficiency. Tex Heart Inst J. 2012;39(5):722-3.
  4. Moore A, Ryan J, Watts M, et al. Orthostatic tolerance in older patients with vitamin B12 deficiency before and after vitamin B12 replacement. Clin Auton Res. 2004 Apr;14(2):67-71.